Marten Bos Kunstrestauratie

Vuil kan op langere termijn schade veroorzaken aan een schilderij. Bij ongeverniste schilderijen gebeurt dit aan het verfoppervlak en bij geverniste schilderijen aan de vernislaag. Hangt een schilderij in een vochtige omgeving dan kan vuil zich makkelijk vasthechten. Ongeverniste schilderijen zijn kwetsbaarder dan geverniste door de werking van vuil. Een vernislaag geeft behalve glans ook bescherming voor invloeden van buitenaf. Een vernislaag vergeelt in de loop van de tijd. De onderliggende kleuren veranderen hierdoor van toon.

De mogelijkheden om een schilderij schoon te maken hangt onder meer af van eventuele vorige behandelingen. De manier waarop een schilderij schoongemaakt moet worden, wordt bij ieder schilderij opnieuw beoordeeld. Is een schilderij vuil of vergeeld dan kan het uiterlijk aanzienlijk veranderen.

Een vuilaanslag is dikwijls eenvoudig te verwijderen met zachte middelen zonder de vernislaag te beschadigen. Bij ongeverniste schilderijen komt het voor dat het vuil de verflaag heeft aangetast. Dit is het sterkst zichtbaar in de lichte partijen.
Het aanbrengen van een verdunde matte vernis kan in zo’n geval na het schoonmaken enige bescherming geven zonder het karakter van de
voorstelling aan te tasten.

Verkleurde – of vergeelde vernis wordt in de meeste gevallen verwijderd wat gebeurd met behulp van chemicaliën. Afdunnen van een vernislaag kan nodig zijn als de onderliggende verflaag te kwetsbaar is. Er blijft dan een dun laagje vernis zitten als bescherming.